بسیاری از علائم پیری نامرئی، آهسته و ظریف هستند – تغییرات در ظرفیت تقسیم سلولی، برون ده قلبی و عملکرد کلیه دقیقاً در آینه ظاهر نمی شوند. اما موهای خاکستری یکی از واضح ترین سرنخ ها هستند که نشان می دهد بدن مانند گذشته کار نمی کند.
زمانی که سلول های بنیادی تولید کننده ملانین به درستی کار نمی کنند، موهای ما خاکستری می شوند. یک مطالعه جدید بر روی موش ها، اما با پیامدهایی برای مردم و منتشر شده در روز چهارشنبه در ژورنال Nature، تصویر واضح تری از اشکالات سلولی ارائه می دهد که ما را به روباه ها و زهره های نقره ای تبدیل می کند.
مایومی ایتو، نویسنده این مطالعه و استاد پوست در دانشکده پزشکی گروسمن دانشگاه نیویورک، میگوید: «این یک گام واقعا بزرگ به سوی درک اینکه چرا ما خاکستری میشویم است.
برخلاف سلول های بنیادی جنینی که به انواع اندام های مختلف تبدیل می شوند، سلول های بنیادی بالغ مسیر مشخص تری دارند. سلول های بنیادی ملانوسیت در فولیکول های مو مسئول تولید و حفظ رنگدانه در موهای ما هستند.
هر فولیکول مو سلول های بنیادی ملانوسیت نابالغ را در انبار نگه می دارد. در صورت نیاز، آن سلولها از یک قسمت فولیکول به قسمت دیگر حرکت میکنند، جایی که پروتئینها آنها را تحریک میکنند تا به سلولهای تولیدکننده رنگدانه بالغ شوند و رنگ مو را به آن ببخشند.
دانشمندان تصور می کردند که موهای خاکستری نتیجه خشک شدن سلول های بنیادی ملانوسیت است. با این حال، مطالعات قبلی روی موشها، دکتر ایتو و نویسنده همکارش، Qi Sun را به این فکر انداخت که آیا مو ممکن است رنگدانههای خود را حتی زمانی که سلولهای بنیادی هنوز وجود دارند، از دست بدهد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد رفتار سلول های بنیادی در طول مراحل مختلف رشد مو، محققان دو سال را صرف ردیابی و تصویربرداری از سلول های فردی در پوست موش کردند. در کمال تعجب آنها، سلول های بنیادی در داخل فولیکول مو به جلو و عقب رفتند و به حالت بالغ و تولید کننده رنگدانه خود منتقل شدند و دوباره از آن خارج شدند.
دکتر سان گفت: «ما شگفت زده شدیم.
اما با گذشت زمان، سلولهای ملانوسیت نمیتوانستند این عملکرد دوگانه را ادامه دهند. ریزش و رشد مجدد مو به فولیکول آسیب وارد می کند و در نهایت سلول های بنیادی سفر خود را متوقف کردند و بنابراین سیگنال های پروتئینی برای ساخت رنگدانه دریافت نکردند. از آن زمان به بعد، رشد موهای جدید دوز ملانین خود را دریافت نکرد.
محققان این اثر را با کندن موهای موش، شبیهسازی چرخه رشد سریعتر مو، بیشتر بررسی کردند. این “پیری اجباری” منجر به تجمع سلول های بنیادی ملانوسیت شد که در محل ذخیره خود گیر کرده و دیگر ملانین تولید نمی کنند. پوست موش ها از قهوه ای تیره به نمک و فلفل تبدیل شد.
در حالی که این مطالعه بر روی جوندگان انجام شده است، محققان می گویند که یافته های آنها باید با چگونگی رنگ شدن و از دست دادن موهای انسان مرتبط باشد. علاوه بر این، آنها امیدوارند که یافته های آنها بتواند گامی در جهت جلوگیری یا معکوس کردن روند خاکستری شدن باشد.
ملیسا هریس، زیستشناس دانشگاه آلاباما در بیرمنگام که در این مطالعه شرکت نداشت، گفت: این یافتهها به شواهد قبلی کمک میکند که نشان میدهد «همه سلولهای بنیادی ملانوسیت یکسان ایجاد نمیشوند، و حتی اگر مقداری باقی مانده باشد. به علاوه، ممکن است مفید نباشند.»
دکتر هریس گفت که او یافتههای این مطالعه را در مورد «پیری اجباری» موهای موش «شاید با کمی نمک» میگیرد، زیرا موهای کنده شده ممکن است مانند موهای پیر طبیعی رفتار نکند. اما او این مطالعه را ارزشمند یافت، نه فقط به این دلیل که درمان سفیدی مو ممکن است مورد توجه عموم باشد. بینش در مورد رفتار سلول های بنیادی ممکن است به محققان در درک مواردی مانند سرطان و بازسازی سلول کمک کند.
او گفت: «من فکر میکنم گاهی اوقات مردم موها را بدیهی میدانند، اما به یک معنا، واقعاً دیدن راههای بالقوهای که پیری یا سایر اختلالات بر بدن ما تأثیر میگذارند، برای ما آسان میکند.»